Vrijstellingen

Examencommissies mogen op basis van eerder behaalde resultaten vrijstellingen verlenen aan studenten. Scholen dienen zelf beleid op vrijstellingen te maken, gebaseerd op geldende wet- en regelgeving. Het verlenen van vrijstellingen is echter geen verplichting, aangezien het krijgen van een vrijstelling géén recht is.

In artikel 3B van het Examen en Kwalificatiebesluit is de regelgeving rondom het verlenen van vrijstellingen vastgelegd.

Artikel 3B lid 1

De examencommissie "kan" vrijstelling verlenen van het afleggen van een examenonderdeel of een deel daarvan, "op verzoek van de student".

"Kan" geeft aan dat de examencommissie de vrijheid heeft om zelf te bepalen op grond van hun beleid of zij wel of geen vrijstelling verlenen.

"Op verzoek van de student" betekent dat een vrijstelling altijd een individuele actie is. Je kunt dus nooit voor een hele groep ineens een vrijstelling aanvragen.

Artikel 3B lid 2

De examencommissie beslist met ten minste inachtneming van de wettelijk vastgestelde eisen voor de kwalificatie, voor het keuzedeel, en voor de vaststelling van de uitslag, bedoeld in "artikel 17".

"Artikel 17" betreft de slaagzakregeling die is uitgewerkt in het cohortenoverzicht op onze website.

Artikel 3B lid 3

Indien de examencommissie vrijstelling verleent, telt de eerder behaalde waardering mee voor de eindwaardering, bedoeld in "artikel 15".

"Artikel 15" gaat over de eindwaardering. Zie hiervoor ook deze handreikingen:

Artikel 3B lid 4

De examencommissie beslist of de vrijstelling betrekking heeft op het gehele examenonderdeel, dan wel in voorkomend geval op het centraal examen, het instellingsexamen dan wel een deel van het instellingsexamen.

Artikel 3B lid 5

De examencommissie verleent slechts vrijstelling van het examenonderdeel Nederlandse taal, rekenen of Engels of een deel daarvan, indien zij vaststelt dat de student reeds eerder examen heeft afgelegd op ten minste hetzelfde niveau als vastgesteld voor zijn beroepsopleiding:

• ​sub a. als examenonderdeel van een andere beroepsopleiding, of van dezelfde beroepsopleiding bij een andere instelling; of
• ​sub b. als eind- of staatsexamen of deeleindexamen zoals vastgesteld voor havo of vwo.

Sub b betekent dat er géén vrijstelling voor generieke vakken kan worden verleend op basis van HBO of WO diploma's, buitenlandse diploma's, buiten het onderwijs behaalde certificaten zoals Cambridge of op basis van werkervaring.

Het verlenen van vrijstellingen voor Nederlandse taal, rekenen en Engels gebeurt op grond van examenresultaten die studenten eerder behaalden op havo, vwo of mbo. Deze examenresultaten moeten bovendien behaald zijn na invoering van de huidige referentieniveaus. In de handreiking vrijstellingen generieke vakken kun je controleren of een student in aanmerking komt voor vrijstelling.  

De examencommissie kan vrijstelling verlenen voor examens, het onderwijsteam bepaalt of studenten vrijstelling krijgen voor onderwijs. Sommige studenten komen vanwege strenge wet- en regelgeving niet in aanmerking voor vrijstellingen. De school kan maatwerk bieden door hen vrij te stellen van onderwijs en vervroegd te examineren.

Examencommissies kunnen op grond van eerder behaalde resultaten ook vrijstelling verlenen voor andere moderne vreemde talen dan Engels. Het betreft hier meestal keuzedelen. De examencommissie kan op de website van SLO controleren op welk niveau de moderne vreemde talen op havo en vwo worden afgesloten. Anders dan bij Engels kunnen keuzedelen voor andere vreemde talen wél vrijgesteld worden op basis van andere bewijsstukken. Denk bijvoorbeeld aan heet certificaat van het Goehte Instituut voor vrijstelling van Duits.